Nieuwsbrief 100 - mei-juni 2011

Nieuwsbrief 100!!

door Michael Scheck

“Wat ge geërfd hebt van uw vaderen, verwerf het om het te bezitten” (Goethe, Faust)

Erfgoed is tegenwoordig ‘in’ en ongetwijfeld is dit een goede zaak. Niet alleen voor het erfgoed trouwens. Historische stadsgezichten, landschappen, gebouwen, monumenten en musea worden doorgaans goed onderhouden en algemeen gewaardeerd als toeristische attracties. Maar natuurlijk hebben ze ook hun betekenis als zichtbare getuigen van de cultuur door de eeuwen heen. Kinderen leren erover op school en heel wat instanties en organisaties doen grote inspanningen om de bevolking ermee in contact te brengen.

De muziek mag ook niet klagen over een gebrek aan aandacht: in de concertzaal kan men dagelijks klinkend erfgoed van Leontinus tot Ligeti beluisteren, zelfs niet-Europese tradities uit alle continenten vinden veel belangstelling. Vreemd genoeg wil de doorsnee melomaan echter altijd opnieuw horen wat hij al kent, terwijl niemand het in zijn hoofd krijgt jaar na jaar hetzelfde boek te lezen of naar hetzelfde theaterstuk te kijken. Is dit misschien de reden waarom zo weinig eigentijdse muziek echt ingeburgerd geraakt?

Een gelijkaardig lot schijnt de ‘vergeten’ muziek beschoren te zijn, die van eigen bodem in het bijzonder. Toegegeven, er zijn twee Wereldoorlogen overheen gewalst en de alles overspoelende vloedgolf van nieuwe, mondiale invloeden deed de rest. Wat ervan in het collectieve geheugen is blijven hangen, is miniem in verhouding tot het aantal bewaarde partituren en de waarde die er, ook internationaal, in de negentiende en vroege twintigste eeuw aan toegeschreven werd.

Het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek houdt zich met die muziek bezig en de Nieuwsbrief is haar heraut die de verworven kennis en expertise op een bevallige, maar niet te overhoren toon uitbazuint. Na 99 Nieuwsbrieven en dertien jaar onverdroten werk is het bewijs geleverd dat zowel hier als in het buitenland de belangstelling voor de werken van Vlaamse componisten opzienbarend is toegenomen. Ze worden meer en meer uitgevoerd en op cd gebrand. Talrijk zijn ook de van grote interesse getuigende, lovende besprekingen in gespecialiseerde publicaties, die unisono verkondigen dat het steeds opnieuw over onverhoopte en belangrijke ontdekkingen gaat, die het ingesleten repertoire kunnen verfrissen en verrijken.

Met vreugde en enige trots sturen de medewerkers nummer 100 de wereld in, doordrongen van de overtuiging dat er nog vele zullen volgen.

SVM-website in het nieuw

door Annelies Focquaert en Veerle Bosmans

Zoals u kan zien, verschijnt de 100ste uitgave van de SVM-Nieuwsbrief in een volledig vernieuwde lay-out, waar de voorbije maanden hard aan werd gewerkt. Niet alleen het uitzicht veranderde, maar ook de structuur van de nieuwsbrief werd lichtjes aangepast, hoewel de inhoud zal blijven bestaan uit de vertrouwde ingrediënten. Nieuw is wel dat we voor langere teksten gebruik kunnen maken van een ‘lees-meer’-knop, die dan verwijst naar de teksten op de website.

Op die manier versterken we de band tussen de nieuwsbrief en onze website www.svm.be, die eveneens een heel nieuw uitzicht en een betere structuur kreeg, tot en met een nieuw logo toe. We hebben ernaar gestreefd de site handiger, compacter en overzichtelijker te maken voor de gebruiker, en tegelijk hebben we ervoor willen zorgen dat de hele rijke inhoud ervan makkelijker vindbaar en beschikbaar wordt. Zo zijn de kalender en de VMI-catalogus onmiddellijk toegankelijk via de Home-page , waar ook plaats is voor wisselende nieuwsberichten en een zoekfunctie die de hele site omvat. Voor Engelstalige gebruikers kwam er een aparte pagina bij, die meer uitleg geeft over hoe de site gebruikt kan worden en die ook een overzicht geeft van alle Engelse componistenfiches die online zijn. Onder de noemer Documentatie brachten we alle externe links, de Gezelledatabank, VMI-catalogus en algemene bibliografische informatie bij elkaar - we houden er ook plaats voor nieuwe databanken. Op termijn zullen we via de Nieuwsbriefpagina ook alle nieuwsbrieven 1-99 opnieuw in de site invoeren en doorzoekbaar maken (momenteel vindt u er de eerste 6). Het echte digitale speelgoed hebben we voorzien voor de Tijdlijn… En via de Contactpagina kan u ons laten weten wat u ervan denkt!

Muziekschatten op zolder

Op 18 juni 2011 organiseert de Provincie Vlaams-Brabant een studiedag rond populaire muziekcultuur in Vlaams-Brabant in de negentiende en twintigste eeuw. Enkele onderzoekers presenteren de resultaten van het gelijknamige onderzoeksproject. In de namiddag is er ook een ‘muziekerfgoedmarkt’, waar het publiek onder meer de waarde van eigen muzikale ‘schatten’ door medewerkers van het Studiecentrum kan laten bepalen.
Lees meer

Vergeten uitvoerders: André Felleman (Borgerhout, 1902 - Auschwitz, 1943)

Erik Zwysen schreef een erg boeiend artikel over de Vlaamse cellist André Felleman. Felleman was een begaafd muzikant die speelde in het orkest van de Vlaamse Opera en in het trio 'Jef Alpaerts'. Na verloop van tijd stampte hij zijn eigen orkest uit de grond, het Orkest Felleman, een soort van mixed orchestra, waarbij ook jazz-invloeden een rol speelden. De carrière van Felleman werd abrupt beëindigd door de Tweede Wereldoorlog. Hij werd samen met zijn vrouw en twee zonen gedeporteerd naar Auschwitz, waar hij in 1943 stierf.

Lees hier het volledige artikel

Foto: André Felleman en zijn orkest (copyright: http://www.zwysen.be)

Joris Verdin op de Bestenliste van de Preis der Deutschen Schallplattenkritik

Organist en harmoniumspeler Joris Verdin staat in het tweede kwartaal op de Bestenliste van de Preis der Deutschen Schallplattenkritik met een opname van werk van Jacques-Nicolas Lemmens, Sigfrid Karg-Elert, Camille Saint-Saëns en Georges Bizet. In het juryverslag lezen we "So schön kann Harmonium sein. Besser als mit dieser Einspielung kann man nicht belegen, dass dieses oft unterschätzte Instrument beileibe keine "Hallelujapumpe" ist, sondern ein höchst eigenständiges und hörenswertes Repertoire hervorgebracht hat."

Meer info op

Jan Blockx in Muziekwarande

door Adeline Boeckaert

Ook in onze nieuw vormgegeven nieuwsbrief blijven we aandacht besteden aan de catalogus van het Vlaams Muziekinstituut.

In de bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium Antwerpen werd het tijdschrift Muziekwarande volledig op artikelniveau beschreven en meteen ook helemaal ingescand. Dat maakt dat er via de bibliotheek- en de VMI-catalogi op naam en onderwerp in het tijdschrift gezocht kan worden en dat ook alle nummers rechtstreeks vanuit die catalogi te raadplegen zijn. Het geselecteerde artikel van deze maand komt uit nummer 12 van de tiende jaargang (december 1931) en gaat over Jan Blockx, geschreven door Lambrecht Lambrechts.

Lees hier het volledige artikel
Ga naar de VMI-catalogus

Nieuwe componistenfiches

Net als in de vorige nieuwsbrieven besteden we hier aandacht aan de nieuwe componistenfiches die de voorbije maand werden ingevoerd in de website.

Evy De Smedt verzamelde de beschikbare informatie over de Oost-Vlaamse organist en leraar Omer Van Puyvelde en over dirigent Charles-Louis Hanssens senior (als vervolg op de onlangs gepubliceerde biografie en bibliografie van diens neef Charles-Louis Hanssens junior). Kim De Brabander vond dankzij een familieband heel wat ongekende informatie over haar groot-oom Karel De Brabander, die muziekregisseur, componist en dirigent was.

Onze vaste vertalers Joris Duytschaever en Jo Sneppe verzorgden drie nieuwe vertalingen:

Vers van de pers : de facsimile van Jan Blockx' Symfonisch drieluik

door Jan Dewilde

Zopas publiceerde het Studiecentrum bij Musikproduktion Höflich in München de 63ste partituur in de reeks The Flemish Music Collection (Repertoire Explorer). Deze partituren worden internationaal gedistribueerd en zijn voorzien van een inleiding op het werk. Dit keer werd het Symfonisch drieluik van Jan Blockx in de kijker gezet.

Lees hier de volledige inleiding op de partituur

Brabant Sinfonia brengt een programma met muziek van Zuid-Nederlandse en Vlaamse componisten

Grensoverschrijdend: een programma met muziek van Zuid-Nederlandse en Vlaamse componisten uit verleden en heden. Tevens zal, samen met het Zuid-Nederlands Kamerkoor en het Kamerkoor Bon Ton, een selectie uit Ein Deutsches Requiem van Brahms uitgevoerd worden. Op het programma staan onder meer:

Marcel Poot - Vrolijke Ouverture
Lodewijk Mortelmans - Mythe der lente
Alexander Voormolen - Baron Hop Suite
Jan Blockx - Vlaamse Dansen
Ad de Jong - Un Dia en la Vida del Pescador
Johannes Brahms - Ein Deutsches Requiem

Meer info