Ga verder naar de inhoud

Devaere, André

° Kortrijk, 27/08/1890 — † Calais (FR), 14/11/1914

Biografie

Jan Dewilde

"Als 'n hagelstorm die losbreekt over 'n korenveld,
Als 'n windhoos die vernielend over 'n mooie streke jaagt,
Zoo is de oorlog over Vlaanderen gekomen."

Zo begint een biografische studie over de pianist en componist André Devaere, een van de vele slachtoffers van de Grote Oorlog.

André Devaere kreeg zijn eerste muzieklessen van zijn vader Oktaaf Devaere, die een eerste prijs orgel aan het Conservatorium van Brussel had behaald en organist was aan de Sint-Maartenskerk in Kortrijk. André Devaere was een wonderkind en al op zijn elfde was hij zelf organist aan het Sint-Amandscollege in Kortrijk. In 1904 trok hij naar Brussel om daar aan het Conservatorium te studeren bij de componist en pianovirtuoos Arthur De Greef. Op 25 juni 1907 behaalde hij met grootste onderscheiding een eerste prijs piano. Het verhaal gaat dat directeur François-Auguste Gevaert als juryvoorzitter zijn emoties niet in bedwang kon houden en tegen alle geplogenheden in het publiek vroeg om de jonge pianist toe te juichen.

Op 15 september 1907 mocht Devaere onder de leiding van Léon Rinskoff optreden in het Kursaal van Oostende. Zijn vertolking van het Pianoconcerto in c van Saint-Saëns en van solowerk van Chopin werd alom toegejuicht. De plaatselijke krant, l'Écho d'Ostende schreef: "D.V.; voilà un nom à retenir! C'est une étoile qui se lève à l'horizon de la virtuosité. Puisse-t-elle arriver au zénith, où brillent celles des Pugno, Padarewsky, Sauer et De Greef!" Hij gaf verschillende recitals maar studeerde ondertussen in Brussel verder. Hij haalde eerste prijzen voor harmonie en, bij Edgar Tinel, contrapunt en fuga. In 1909 behaalde hij ook nog het bekwaamheidsdiploma en het virtuositeitsdiploma voor piano. Bij die gelegenheid schonk zijn geboortestad hem een Pleyel-vleugelpiano. Niettegenstaande zijn jonge leeftijd bezat hij een breed repertoire van Bach en Scarlatti over Chopin en Brahms tot Debussy, Ravel, de Séverac en Schmidt. Jeux d'eau van Ravel was een van zijn lievelingsstukken. Er werd verteld dat hij meer dan tweehonderd pianowerken en zes concerto's uit het hoofd kende.

Hij bereidde zich voor op deelname aan de Prijs van Rome en droomde van internationale pianowedstrijden, maar het uitbreken van de oorlog doorkruiste zijn plannen. Zijn laatste recital vóór de oorlog speelde Devaere op 17 mei 1914 in het stadhuis van Kortrijk. Op het programma stond werk van Johann Sebastian en Carl Philip Emmanuel Bach, Beethoven, Schumann, Chopin en Balakirew. Hij werd opgeroepen als soldaat bij het 7e Linieregiment en naar het front gestuurd. Op 10 november 1914 werd hij in Sint-Joris bij Nieuwpoort ernstig gewond. Vier dagen later overleed hij in Calais.

Als componist heeft Devaere een klein aantal werken nagelaten: liederen op Franse teksten van Gautier en Sully-Prudhomme, muziek voor orgel en de cantate Geneviève die, volgens Ernest Closson, onder de invloed van Debussy staat. Enkele symfonische werken zijn verloren gegaan.

Nog tijdens de oorlog werd een Devaerecomité opgericht dat de herinnering aan de jonge musicus levendig wou houden. Op 14 november 1920 werd in de Kortrijkse stadsschouwburg een bas-reliëf aangebracht dat Devaere aan de piano voorstelt.

De componist Godfried Devreese eerde in 1918 zijn nagedachtenis met het lied Aan André Devaere (voor alt en orkest of piano). Ook stelde het Conservatorium van Brussel een Prijs Devaere in.

© Studiecentrum voor Vlaamse Muziek - Jan Dewilde

Lexicon Vlaamse componisten geboren na 1800, p. 264.

Bibliografie

Anderen over deze componist

  • Closson, E.: André Devaere: een studie uit het leven van den Kortrijkschen virtuoos (uitgave van ’t Literair Gezelschap Kortrijk), p. 79-83.
  • De Vaere, T.: André Devaere: frontsoldaat en klaviervirtuoos, in: West-Vlaanderen, jrg. 13, nr. 76, 1964, p. 71-72.
  • Germonprez, F.: Kortrijkse figuren, dl. 1, Kortrijk, 1965, p. 134-135.
  • Huybrechts, D.: 1914-1918. Les musiciens dans la tourmente. Compositeurs et instrumentistes face à la Grande Guerre, Kluisbergen, 1999, p. 46-49.
  • Lannoo, L. en D'Hooghe, K.: West-Vlaamse orgelklanken, Brugge, 1997, p. 118-119.
  • Maertens, J.: Devaere, Andre, in: Lexicon van de muziek in West-Vlaanderen, dl. 1, Brugge, 2000, p. 84.
  • N.N.: André Devaere, (‘t Literair gezelschap, nr. 2), Kortrijk, s.a.
  • N.N.: La musique au Kursaal, in: L’Echo d’Ostende, 17 september 1907.
  • Roquet, F.: Devaere, André (‘Andries’), in : Lexicon Vlaamse componisten geboren na 1800, Roeselare, 2007, p. 263-264.

Artikels

Höflich-uitgave: Nagelaten werk

Tom Devaere en Jan Dewilde

Nederlandse inleidingen bij Höflich-cataloognummer 531

Historische teksten

Andries Devaere in Ons Volk Ontwaakt

A. Vermeulen en Dr. G. Doussy

Andries De Vaere, de jonge pianist-virtuoos, werd geboren te Kortrijk, den 27en Oogst 1890. Als hij negen jaar en half oud was, begon hij reeds muziek te leeren onder de wijze en wakkere leiding van zijnen vader, Octaaf De Vaere, begaafd orgelist te Kortrijk.

Devaere's debuut in Oostende

een anonieme journalist

La musique au Kursaal.

Un petit évènement, dimanche, le début au Kursaal du jeune pianiste André Devaere de Courtrai. Nous avons dit à la suite de quel brillant concours M. Devaere a obtenu récemment son premier prix, par soixante points sur soixante.

Ernest Closson over Devaere

Ernest Closson

"Zoo'n schitterende, zoo'n buitengewone, zoo'n edele hoedanigheden"

[Onderstaande tekst werd gevonden in een merkwaardig en fraai uitgegeven boekje over het korte leven van Devaere. Het betreft een (vertaalde) tekst van Ernest Closson [1870 > 1950], die in 1912 leraar muziekgeschiedenis aan het Brussels Conservatorium werd en in die hoedanigheid de jonge Devaere leerde kennen. Closson schetste volgend warm portret.]

Heb je een vraag of heb je een foutje opgemerkt? Zoek je een partituur?

Of heb je zelf nog meer informatie over deze persoon, contacteer ons dan.