Ga verder naar de inhoud

Höflich-uitgave: Concertaria voor bazuin (of tuba) (1884) van Emiel Wambach

Jan Dewilde

Emile Wambach, zoon van een Duitse fagottist, studeerde aan de École de musique in Antwerpen (waar zijn vader ook les gaf), aan het Conservatoire royal de Bruxelles (gedurende één jaar) en aan de Vlaamsche Muziekschool in Antwerpen, waar hij van directeur Peter Benoit les kreeg in harmonie, contrapunt en fuga. Aan die instelling, die vanaf 1897 het statuut van Koninklijk Vlaams Conservatorium kreeg, werd hij zelf in 1899 leraar en in 1912 directeur. Als kapelmeester van de Kathedraal in Antwerpen componeerde hij veel liturgische muziek en daarnaast schreef hij ook allerlei gelegenheidswerken, maar zijn grootste succes behaalde hij met zijn opera Quinten Massys (1899). Wambach ontpopte zich, ook internationaal gezien, tot een van de belangrijkste oorlogscomponisten van zijn generatie. Vanuit ballingschap (1914-1919) in Engeland en Frankrijk schreef hij tal van oorlogsliederen en na de oorlog componeerde hij verschillende herdenkingswerken.

Zijn Concertaria voor bazuin voltooide hij op 24 juni 1884, vroeg in zijn carrière dus. Het is niet duidelijk voor wie of voor welke gelegenheid hij dit toch wel ambitieuze, lyrische concertstuk heeft geschreven. Maar het is niet onwaarschijnlijk dat hij het werk schreef voor Jean Craen (1849-1920), de toenmalige leraar (ventiel)trombone en tuba aan het Antwerps Conservatorium. Deze trombonist begon zijn opleiding in Antwerpen aan de École de musique en studeerde verder in Brussel aan het Conservatoire royal. In 1879 volgde hij aan Benoits Muziekschool in Antwerpen Pierre Van Laerebeke (1822-1879) op als leraar trombone en tuba.

De verschillende afschriften van de Concertaria die in de Antwerpse Conservatoriumbibliotheek worden bewaard – de recentste handgeschreven kopie dateert uit 1923 – maken wel duidelijk dat de Concertaria vaak een geliefd repertoirestuk was. Het werk was ook lange tijd verplichte literatuur aan het Antwerps Conservatorium. De versie met strijkers is een van de zeldzame concertante werken voor trombone uit die periode en zodoende een belangrijke aanvulling van het repertoire.

Deze Concertaria werd in de versie met strijkers voor het eerst op cd opgenomen door Bram Fournier en Casco Phil, gedirigeerd door Benjamin Haemhouts (Bram Fournier & friends, Belgian trombone ID, Et’cetera KTC 1674, 2020).

Deze partituur verschijnt in het kader van het onderzoeksproject Van ‘ventielbazuin’ tot ‘schuiftrombone’ tussen Parijs en Leipzig: een historisch-artistieke doorlichting van het trombone-onderwijs aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen, dat Bram Fournier voerde aan het Koninklijk Conservatorium Antwerpen (AP Hogeschool). De partituur werd gerealiseerd door István Lukács, in samenwerking met Bram Fournier, Yasuko Takahashi, Piet Stryckers en Hannah Aelvoet.

Dewilde, J.: [Nederlandse inleiding bij Höflich-cataloognummer 2582, 2020].