Agemans, Franciscus Amandus

Annelies Focquaert

Franciscus Amandus Agemans (Hagemans) werd geboren in Kasterlee in de Antwerpse Kempen. Zijn biograaf Sneyers vermeldt dat hij uit een muzikaal gezin kwam en zijn eerste muziekopleiding kreeg van de Nederlandse organist Andries Van Berckel (1808-?) die in Beerse koster-organist en onderwijzer was. Voor zijn lessen had de jongen een wekelijkse voetreis over die hem in drie uur van Kasterlee naar Beerse bracht. Later volgde hij orgelles bij Jozef Robson in Turnhout, aan wie hij een deel van zijn eerste orgelcompositie opdroeg. Vanaf circa 1860 kreeg hij muziekles van de Norbertijn Pater Van den Bogaert, die in Averbode organist was geworden in 1859 en wiens leraars op dat moment Jacques-Nicolas Lemmens en Jozef Tilborghs waren. Agemans richtte in Kasterlee de koorvereniging De Kunstminnaars op (1865) en was er actief als kerkorganist, koordirigent en als muziekleraar, zowel op piano, orgel als op viool. Agemans leed vaak aan zware hoofdpijn en kreeg geleidelijk aan gehoorproblemen. Zijn zwak gestel zou leiden tot zijn vroegtijdige dood op 35-jarige leeftijd. Met Agemans verdween ook het koor, maar toen in 1879 een nieuwe fanfare werd opgericht in Kasterlee, nam die het vaandel en de naam "De Kunstminnaars" over.

Er werden enkele harmonium- en orgelwerken van Agemans gepubliceerd, onder meer 11 Stukjes voor orgel of harmonium (1869) en Quatre pièces pour orgue ou harmonium. Enkele van zijn religieuze werken, koorwerken en liederen waren in 1946 nog bewaard in het archief van De Kunstminnaars: biograaf Sneyers vermeldt onder meer een Tantum ergo en koorwerken als Aan de Nethe in de Kempen, De Vlaamsche Kreet, Kermislied, … Het huidige archief bevat inderdaad nog enkele zangbundels met koorwerken van Agemans. Het merendeel van zijn religieuze muziek en gelegenheidswerken was in 1946 al verloren gegaan.