van Loon, Raoul

Annelies Focquaert

Langs moederszijde stamde Raoul (Rafaël) van Loon uit de Duitse organistenfamilie Ernemann. Zijn groot- en overgrootvader waren beiden organist en muziekleraar aan het klein seminarie van Hoogstraten. Zijn moeder, die muzieklerares en concertpianiste was, leerde hem op tienjarige leeftijd piano spelen. Gelijktijdig met zijn middelbare studies aan het Sint-Stanislascollege te Berchem, volgde hij muzieklessen harmonie, gregoriaans en orgel bij Jules Vijverman, die er tot 1935 muziekleraar was en later directeur werd aan het Lemmensinstituut te Mechelen. Op 17 september 1932 trad van Loon toe tot de orde der Cisterciënzers in Bornem en nam daarbij de kloosternaam Rafaël aan. Op 17 december 1938 ontving hij de priesterwijding. Bij zijn intrede werd hij hulporganist en vijf jaar later hoofdorganist van de abdij.

Na WO II ging van Loon zich verder bekwamen in contrapunt en fuga, vrije compositie, improvisatie en hogere orgelliteratuur bij Alex Paepen, professor aan het Koninklijk Vlaams Conservatorium en organist van de O.L.V.-Kathedraal van Antwerpen. Zelf schreef hij verschillende piano- en orgelwerken en liederen, die in manuscript bewaard zijn. De Toccata Jeanne d'Arc, geschreven na het bekijken van de film Jeanne d’Arc, la prise d’Orléans (Jean Delannoy, 1953) speelde hij zelf vaak op zijn concerten.

Hij was ook zeer geïnteresseerd in instrumentenbouw en voor zijn ontwerpen en realisaties van verbeteringen aan de pianomechaniek verkreeg hij in 1944 twee octrooien, die hij toepaste in een tweeklaviers pedaalpiano. Orgelbouw leerde hij bij de firma Willis & Co in Londen en bij de firma Jos Stevens in Duffel. Bij deze laatste was hij verschillende keren adviseur voor nieuwbouw en restauratie. Hij vernieuwde in 1948 zelf het abdijorgel, herstelde en onderhield meerdere orgels in Klein-Brabant en ook de restauratie van het oude orgel van Vlassebroek was zijn werk (1956).

[biografie gebaseerd op bronnenmateriaal van de familie Wuilmus, die in januari 2015 de manuscripten van Rafaël van Loon aan het SVM schonk en inzage gaf in de familiale documenten]