CeBeDeM over Legley

Geboren te Hazebrouck (Frans Vlaanderen), 1915. Belgische ouders. Muziekstudies aan het Koninklijk Muziekconservatorium te Brussel. Compositie van J. Absil. 'Dienstchef van de ernstige muziek en het Derde Programma' bij de Belgische Radio en Televisie, Nederlandstalige uitzendingen. Tevens leraar harmonieleer aan het Brussels conservatorium en aan de Muziekkapel Koningin Elisabeth.

Wanneer een jong musicus een tiental jaren als altviolist in het Symfonieorkest van de Belgische Radio zijn ogen en oren goed de kost heeft gegeven; wanneer hij gedurende enkele jaren als klankregisseur verantwoordelijk is geweest voor evenwicht tussen muziek uit alle tijden, uit vele landen, van allerlei strekkingen en van alle genres; wanneer diezelfde musicus een decennium lang een uitstekend muziekprogrammator was en ten slotte hoofd wordt van de dienst voor ernstige muziek het Derde Programma, steeds bij diezelfde radio-omroep; wanneer zo iemand zich nog ontpopt als een schitterende harmonieleraar in de hoogste onderwijsinstellingen van het land, dan zal het geen wonder meer heten dat zo'n musicus als componist een benijdenswaardig technisch meesterschap heeft verworven, dat hem in de Belgische componistengalerij van zijn generatie op de voorste rij plaatst.

Vele invloeden zijn er door en langs hem heen gegaan en hebben zijn oeuvre tijdelijk beïnvloed (Hindemith en Bartók). Dit alles heeft zowel technisch als expressief deel uitgemaakt van een voortdurende evolutie die zou uitmonden in een persoonlijke stijl; nooit cerebraal, maar steeds geladen met sterke gemoedsbewegingen, die door klassieke vormen en een gelouterde smaak in evenwicht worden gehouden.

Victor Legley schrijft echter niet alleen muziek. Hij heeft vele malen de pers en ook zijn redenaarstalent gebruikt om de muziek in het algemeen en de Belgische in het bijzonder te verdedigen in bijdragen voor allerhande muziektijdschriften, in causerieën in binnen- en buitenland. Hij zetelt regelmatig in de jury van de Internationale Muziekwedstrijd Koningin Elisabeth en in die voor kwartetten te Luik. Hij vertegenwoordigt België op talrijke internationale muziekconferenties en festivals. Daarnaast vindt hij nog tijd, vooral in slapeloze nachten, om zich aan zijn hobby, de literatuur en de taalstudie, te wijden. Dank zij deze door de natuur opgelegde nachtarbeid spreekt hij nu vloeiend Nederlands, Frans, Engels, Duits en Italiaans en leest en vertaalt hij Russisch, Spaans en Portugees.

Tot nu toe hebben we uitsluitend de activiteiten van deze veelzijdige persoonlijkheid belicht. Rest ons nog de mens en de toondichter te benaderen. Beide noemen we in één adem, omdat oeuvre en karakter steeds één zijn. Men kan over een scheppend kunstenaar evenveel, zoniet meer, leren door het beluisteren van zijn werken, als door dagelijkse omgang. In zijn oeuvre ontsluiert hij zijn ware natuur. Daarin komt zijn streven tot uiting, daarin leeft hij zich uit als de totale mens. Wanneer men aandachtig luistert naar de muziek van Victor Legley, dan kom men tot de overtuiging dat in deze man met zijn eenvoudig voorkomen, in deze fijnproever van tafelgeneugten en van goede Franse wijnen, nog andere en hogere aspiraties schuilen. En reeds dikwijls moet de componist van De stalen kathedraal zich vragen gesteld hebben over de zin van leven en dood, over het streven naar het onbereikbare, over dat irrationele in de mens dat hem als redelijk wezen soms zo onredelijk doet handelen, alle vormen en alle beschaving ten spijt.

Belangrijke werken
1. Orkestraal: Derde symfonie; De stalen kathedraal; Middagmuziek (voor kamerorkest); Pianoconcert; Vioolconcert.
2. Instrumentaal: vier Strijkkwartetten.

CeBeDeM: Victor Legley, in: Muziek in België, Brussel, 1967, p. 81a, 100-102.