Callaerts, Joseph

° Antwerpen, 11/08/1830 — † Antwerpen, 3/03/1901

Biografie

Read in English

Jan Dewilde

Zijn vroegste muziekopleiding heeft Joseph Callaerts genoten als koraaltje in de muziekkapel van de Onze-Lieve-Vrouw-Kathedraal en bij de Antwerpse componist en musicograaf Eduard Gregoir, die zelf ook pianist en organist was. Bij de componist Henri Simon verwierf hij kennis van harmonie en contrapunt. Hij studeerde verder aan het Brusselse Conservatorium waar hij in 1856 een eerste prijs orgel behaalde bij Jacques-Nicolas Lemmens. Ondertussen was hij al sinds 1850 organist bij de Jezuïeten in Antwerpen. In mei 1853 werd hij dan eerst plaatsvervangend en twee jaar later titularis-organist aan de Antwerpse Kathedraal, dus nog voor hij zijn orgeldiploma had behaald. Daarenboven volgde hij in 1863 Jan Frans Volckerick op als stadsbeiaardier. In 1867 werd hij tot orgelleraar benoemd aan Benoits Antwerpsche Muziekschool, een functie die hij nadien zou combineren met het leervak praktische harmonie. Enkele van zijn bekendste orgelstudenten waren Jan Blockx, Emile Wambach, Karel Gras, Willem De Latin en Lodewijk Mortelmans.

Hij werkte verschillende jaren als organist mee aan de concerten van de 'Société de Musique' in Antwerpen waar hij zowel de orgelpartij in Bachs Matthäus Passion als in De oorlog van Benoit vertolkte. Als orgelexpert werd hij regelmatig om advies gevraagd en natuurlijk was hij nauw betrokken bij de totstandkoming van het Schijvenorgel dat tussen 1889 en 1891 in de Kathedraal van Antwerpen werd gebouwd.

Naast de evidente orgelmuziek schreef Callaerts ook religieuze werken, cantates, koren, liederen, kamermuziek, composities voor orkest (waaronder een orgelconcerto) en de opera Le retour imprévu die in 1889 in het 'Théâtre Royal d'Anvers' gecreëerd werd. Sommige orgelwerken vonden een buitenlandse uitgever en zijn Symphonie à grand orchestre en zijn Pianotrio werden door de 'Académie royale de Belgique' bekroond.

Archief Bibliotheek Conservatorium Antwerpen

Audio en video

Toccata

Video bekijken

Messe, op. 4

Video bekijken

Grande fantaisie de concert, op. 5

Video bekijken

Bibliografie

Anderen over deze componist

Baeck-Schilders, H.: Callaerts, Jacobus Josephus, in: Nationaal bibliografisch woordenboek, Brussel, dl. 12, 1987, kol. 229-233.
Baeck-Schilders, H.: Joseph Callaerts (1830-1901): een protagonist van de 19de-eeuwse Belgische orgelschool, in: Orgelkunst, jrg. 22, nr. 3, september 1999, p. 131-171.
Bastiaens, L.: Belgische orgelmuziek uit de 19de eeuw Bibliotheek Koninklijk Conservatorium Antwerpen, in: Orgelkunst, jrg. 29, nr. 1, maart-april-mei 2006, p. 30-33.
De Schrijver, K.: Callaerts, Jacques, J., in: Bibliografie der Belgische toonkunstenaars sedert 1800, Leuven, 1958, p. 28.
D’Hooghe, K.: Concerti voor orgel en orkest, kamerorkest, of diverse ensembles, in: Orgelkunst, jrg. 27, nr. 4, december 2004, p. 232-242.
Gregoir, E.: Callaerts (Joseph), in: Galerie biographique des artistes-musiciens belges du XVIIIme et du XIXme siècle, Brussel, 1862, p. 29-30.
Gregoir, E.: Callaerts (Joseph), in: Les artistes-musiciens belges au XVIIIme et au XIXme siècle, Brussel, 1885, p. 82-83.
Gregoir, E.: Callaerts (Joseph), in: L’art musical en Belgique sous les règnes de Léopold Ier et de Léopold II, Brussel, 1879, p. 204.
Haazen, J.: Rond de zingende toren, Antwerpen, 1979, p. 87.
Hanssens, S.: Orgelmuziek in Vlaanderen tussen 1900 en 1940, in: Orgelkunst, jrg. 31, nr. 1, maart-april-mei 2008, p. 18-38.
Levaux, T.: Callaerts, Jozef, in: Dictionnaire des compositeurs de Belgique de Moyen Âge à nos jours, Ohain-Lasne, 2006, p. 105.
N.N.: Beiaardiers te Antwerpen, in: Bondsnieuws, nr. 34, oktober 1965, p. 17.
Robijns, J. en Zijlstra, M.: Callaerts, Jozef, in: Algemene Muziek Encyclopedie, dl. 2, Haarlem, 1980, p. 99.
Roquet, F.: Callaerts, Jacobus Josephus (‘Jozef’), in: Lexicon Vlaamse componisten geboren na 1800, Roeselare, 2007, p. 101-102.
Verdin, J.: Joseph Callaerts, in: Handbuch Orgelmusik (Komponisten - Werke - Interpretation), 2e uitgave, Kassel, 2010, p. 251-252.

Werklijst

Andante sostenuto - opus 17

voor cello of viool en piano
Gavotte - opus 20

voor cello en piano
Karakteristiek stuk voor violen

voor strijkers
Menuetto (1887)

voor strijkers
Morceau de concert

voor cello en piano
Prière

voor viool en piano
Romanza

voor fluit
Sonate

voor viool en piano
Stuk voor 2 bugels, bariton en tuba in si b

voor twee bugels, bariton en tuba in si b
Trio in la klein - opus 16 (1882)

voor viool, cello en piano